ช่วงนี้เราคงได้ยินเรื่องของภาวะเงินเฟ้อที่เพิ่มสูงขึ้น อัตราดอกเบี้ยที่ปรับสูงในรอบหลายปี อีกทั้งค่าเงินที่อ่อนตัวลงในหลาย ๆ ประเทศ เรื่องที่เราต่างเคยมองว่าไกลแสนไกลตัว แต่มาวันนี้กลับกำลังจะส่งผลกระทบต่อเราโดยตรง เกิดอะไรขึ้นกับสถานการณ์ในตอนนี้ แล้วนโยบายการขึ้นดอกเบี้ย ส่งผลด้านใดบ้างต่อตัวคนธรรมดาอย่างเรา ๆ เรามาลองทำความเข้าใจในเรื่องนี้กัน
ขึ้นดอกเบี้ยเกิดจากอะไร ทำไมต้องขึ้นดอกเบี้ย
อย่างที่หลายคนทราบกันว่าในตอนนี้อัตราเงินเฟ้อโดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศไทย แตะไปสูงถึง 7.1% ในรอบ 14 ปี (ข้อมูล ณ เดือนมิถุนายน 2565) ซึ่งเงินเฟ้อหมายถึงการที่ เรามีเงินจำนวนเท่าเดิม แต่กลับซื้อของได้จำนวนน้อยลง มาจากความต้องการสินค้าที่มาก จนทำให้สินค้าต้องมีการปรับราคาสูงขึ้นตาม
แล้วทีนี้เงินเฟ้อเกี่ยวอะไรกับการขึ้นดอกเบี้ยล่ะ คงต้องบอกแบบนี้ว่า เพราะเพดานของเงินเฟ้อที่สูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ราคาสินค้ายกขบวนกันขึ้นราคา ผู้บริโภคอย่างเรา ๆ ก็ต้องซื้อสินค้ากันในราคาที่สูงขึ้น และหากเป็นเช่นนี้ต่อไป เราคงจะลำบากกันแน่ ๆ การขึ้นดอกเบี้ยก็หมือนกับเป็นการชะลอเพดานเงินเฟ้อไม่ให้สูงจนเกินไป และยังส่งผลในเรื่องของราคาสินค้า และการใช้จ่ายที่จะลดลงตาม
การขึ้นดอกเบี้ยส่งผลกระทบต่อเราด้านไหนบ้าง
แม้ว่าการขึ้นดอกเบี้ยจะช่วยชะลอเรื่องการขึ้นราคาสินค้า หรือภาระค่าใช้จ่าย แต่แน่นอนว่าในการขึ้นดอกเบี้ยแต่ละครั้งส่งผลกระทบในหลาย ๆ ภาคส่วนทั้งภาคธุรกิจ ผู้บริโภค เรามาดูกันว่าในแง่มุมของเรา เราจะได้รับผลกระทบในเรื่องใด
ผู้ที่ออมเงิน
>> อัตราดอกเบี้ยเงินฝากธนาคาร
เมื่อมีการประกาศปรับขึ้นดอกเบี้ย คนที่จะได้รับผลกระทบคือ คนที่ฝากเงินกับสถาบันทางการเงินแต่ละแห่ง และสิ่งที่เกิดขึ้นต่อมาคือ สถาบันทางการเงิน และธนาคารต่างต้องทยอยปรับดอกเบี้ยให้เพิ่มขึ้นตาม ทำให้ผลตอบแทนที่ได้ลดลง และคนย้ายไปเงินไปอยู่ที่อื่น
ผู้ที่ยื่นกู้ซื้อรถ ซื้อบ้าน
>> ดอกเบี้ยสินเชื่อสถาบันทางการเงิน
อีกหนึ่งผลกระทบที่ตามมาคือ ผู้ที่กำลังวางแผนซื้อรถ ซื้อบ้าน เพราะธนาคารมีการปรับดอกเบี้ยขึ้น ทำให้รายจ่ายต้องจ่ายมากขึ้นตาม แต่ทั้งนี้เราก็ต้องดูสัญญาเงินกู้ด้วยว่า อัตราดอกเบี้ยที่ธนาคาร หรือสถาบันทางการเงินคิดเป็นในรูปแบบไหน หากเป็นอัตราดอกเบี้ยแบบลอยตัว ย่อมส่งผลกระทบต่อภาระหนี้สินที่เพิ่มขึ้นอย่างแน่นอน แต่หากเป็นอัตราดอกเบี้ยแบบคงที่ ก็ไม่ส่งผลกระทบมากนัก
นักลงทุน
>> ตลาดหุ้น และตลาดการลงทุนอื่น ๆ
แม้ว่าการฝากเงินในธนาคารจะไม่ใช่ตัวเลือกในสถานการณ์แบบนี้ จนคนหันมาศึกษาเรื่องการลงทุน แต่ในอีกมุม การที่ภาวะเงินเฟ้อเพิ่มสูง ดอกเบี้ยมีการปรับขึ้น ย่อมส่งผลต่อนักลงทุนในตลาดให้กลายมาอยู่ในช่วงตลาดขาลง แต่ทั้งนี้ก็ต้องศึกษากันอย่างละเอียดว่าในช่วงนี้มี หุ้น กองทุนตัวไหนที่ได้รับผลกระทบเชิงบวกจากดอกเบี้ยขาขึ้น
ผู้ประกอบการและผู้บริโภค
>> ต้นทุนและราคาสินค้าเพิ่มขึ้น
แน่นอนว่าภาวะเงินเฟ้อ และการขึ้นดอกเบี้ยส่งผลกระทบโดยตรงต่อผู้ซื้อ-ผู้ขายโดยตรง เพราะหากต้นทุนการผลิตสินค้าที่สูงขึ้นทำให้ผู้ขายต้องเพิ่มขึ้นราคาสินค้า และคนที่โดนผลกระทบตามมาก็ฝั่งผู้ซื้อที่ต้องซื้อราคาสินค้าที่แพงขึ้นกว่าเดิม
ใครจะคิดว่าภาวะเงินเฟ้อ และการขึ้นดอกเบี้ยจะส่งผลกระทบกับเรามากมายขนาดนี้ ดังนั้นหากเป็นไปได้ ในช่วงนี้ไม่มีภาระค่าใช้จ่ายที่สำคัญ แนะนำว่าให้ถือเงินสดเก็บไว้เพื่อสำรองใช้ในยามฉุกเฉินไว้ก่อน หรือเริ่มสร้างวินัยทางการเงินอย่างเคร่งครัดมากขึ้น ไตร่ตรองโดยละเอียดรอบคอบก่อนใช้จ่ายในแต่ละครั้ง รู้จักวางแผนบริหารการเงินอย่างชาญฉลาด ก็จะเป็นทางออกในช่วงวิกฤติที่ดีที่สุด
